نعمت برادی را باید بیشتر قدر بدانیم

بسم الله الرحمن الرحیم

دو برادر، یا دو رفیق که بینشان شکرآب شده، چه بسا درروزهای اول  اختلافشان، منتظر باشند که یکی بین آنها میانجی‌گری کند و یا...؛ خلاصه آشتی دادن آنها آسان‌تر است. ولی در صورت عدم آشتی، روز بروز ازهم دور شده و  بعد از مدتی اختلافات آنها ریشه دار شده و...؛ همین حالت را هم برای کشورهای اسلامی می‌توانیم در نظر بگیریم. خدا خطاب به پیامبرش می‌فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُم[1]

ترجمه:  همانا مؤمنان برادرند، پس میان دو برادرتان آشتى برقرار کنید.»

تفسیر المیزان در این باره می‌نویسد: و این که در جمله مورد بحث فرمود:" فأصلحوا بین أخویکم" با اینکه مى‏توانست بفرماید" فاصلحوا بین الاخوین"، براى این بود که در کوتاهترین عبارت، لطیف‏ترین بیان را کرده باشد، چون جمله مورد بحث دو چیز را مى‏فهماند: یکى اینکه دو قبیله که با هم جنگ مى‏کنند برادر یکدیگرند، و باید صلح بین آن دو برقرار شود، دوم اینکه سایر مسلمانان هم برادر هر دو طرف جنگ هستند، و آنان باید رعایت برادرى و اصلاح را در بین هر دو طائفه بنمایند. [2]

این آیه، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه عرب و تمام کشورهای اسلامی را به انجام وظیفه خود، هنگام اختلاف بین کشورهای اسلامی فرا می‌خواند...

اینروزها که مصادف با هفته وحدت است، متأسفانه حال و روز وحدت در بین کشورهای اسلامی،چنان چنگی به دل نمی‌زند.

بامید وحدت بیشتر کشورهای اسلامی
ان‌شاءالله
پی‌نوشتها
1ــ آیه 10 حجرات
2ــ ترجمه تفسیر المیزان، ج‏18 ، ص  470   


کلمات کلیدی: دو برادر، کشورهای اسلامی، وحدت، سازمان کنفرانس اسلامی

واکنشی متناسب با ایام پیش رو

بسم الله الرحمن الرحیم.

روزهای که بحث توافق هسته‌ای داشت شروع می‌شد، مصادف با ایام محرم حسینی بود، یادم است که آن روزها رادیو تحلیل جالبی از سخنان اوباما و دیگر سران غربی و انطباق آن با شمر و یزیدیان داشت؛ می‌گفت که اوباما مثل شمر، به ما پیشنهاد امان‌نامه می‌دهد ولی پوچ...،  حالا آن تطبیق‌ها درست از آب درآمد و آمریکای ظالم و قلدر، پس از دادن امان‌نامه، آنرا نقض کرد و خباثت خود را بیش از پیش نشان داد؛ تحلیل آن روزها آن بود و تحلیل این روزها هم باید متناسب با ایام خود، تفسیر گردد؛ اینروزها که مصادف با میلاد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) است و ایران اسلامی با نقض برجام روبرو شده است، این آیه را باید مد نظر قرار دهد: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُم‏.» [1]


ترجمه: محمد (صلی الله علیه و آله) فرستاده خداست؛ و کسانى که با او هستند در برابر کفار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند.

ما پیروان آن پیامبر رحمت، باید با همدلی و همکاری بیشتر بین هم، نسبت به آمریکای بدعهد، با زبان قدرت برخورد کنیم.

انشاءالله که اینطوراست و اینطور هم خواهد بود.

پی‌نوشتها
1ــ آیه 29 فتح


کلمات کلیدی: امان نامه،  نقض برجام، اشداء علی الکفار،

جامعه نیازمند اخلاق و مهربانی او

بسم الله الرحمن الرحیم.

آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا [1]

درآستانه میلاد پیامبراعظم (صلی الله وعلیه و آله) هستیم؛ پیامبری که او را با اخلاق زیبا و معنویش می‌شناسیم. اگر اخلاق و منش آن پیامبر رحمت را نسبت به هم بجا آوریم، بدون شک جامعه پویاتر و ارزش‌مندتری خواهیم داشت.

خدا خطاب به پیامبرش می‌فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ‏[2]

ترجمه: و به سبب رحمتى از جانب خدا، با مردم نرم‏خو شدى؛ و اگر (بر فرض) تندخویى سخت‏دل بودى، حتما از پیرامونت پراکنده مى‏شدند.

مهربانی رسول خدا با مردم، باید برای جامعه ما درس باشد.

وقتی در یک خانواده، اعضای آن نسبت به هم مهربانی و گذشت و اخلاق، داشته باشند، قطعاً جامعه صاحب خانواده‌هایی با درگیری‌ها و اختلافات کمتر، خواهد بود.

وقتی که در ادارات ما رفتار کارمندان با ارباب رجوع، همراه با مهربانی و اخلاق باشد، اثرات روانی مثبت بسیاری در فضای ادارات جامعه بر جا خواهد گذاشت و کاغذ بازی و موازی کاری در ادارات را کمتر شاهد خواهیم بود.

و همینطور در تمام ارکان جامعه ...


پی‌نوشتها
1ــ دیوان حافظ، با مقدمه و تصحیح اسماعیل خدابنده، چاپ: اقبال 1387، ص4
2ــ آیه 159 آل عمران


کلمات کلیدی: میلاد پیامبر، اخلاق و مهربانی، جامعه، ادارات

فرق جریمه این دنیا و جریمه آن دنیا

بسم الله الرحمن الرحیم.


یکی می‌گفت که یکبار من و یکنفر دیگر همراه یک بیماری از اقوام در بیمارستان بودیم؛ رفیق ما کاری داشت، ماشین ما را برداشت و رفت، چون یک خلافی رفته بود و ماشین هم مال من بود، بنده مجبور شدم جریمه‌اش را بپردازم؛ من هم گفتم: آری حساب و کتاب این دنیا اینطور است، ولی آن دنیا فرق می‌کند؛ زیرا که هر کسی بار گناه خود را بر دوش می‌کشد.

قرآن می‌فرماید: «مَنِ اهْتَدى‏ فَإِنَّما یَهْتَدی لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما یَضِلُّ عَلَیْها وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى‏.» [1]

ترجمه: هر کس هدایت شود، براى خود هدایت یافته؛ و آن کس که گمراه گردد، به زیان خود گمراه شده است؛ و هیچ کس بار گناه دیگرى را به دوش نمى‏کشد.

شاید در این دنیا انسان بتواند از زیر بار خطا و اشتباه خود، شانه خالی کند، ولی در آن دنیا کسی دیگر نمی تواند از خطا و اشتباه خود، شانه خالی کند.

باید برای آن روز خود را آماده کنیم.

چقدر آماده‌ایم؟


پی‌نوشتها
1ــ آیه 15 سوره مبارکه اسراء

کلمات کلیدی: ماشین، خلافی، گناه، بر دوش کشیدن

امام مهدی (علیه السلام) و شیعه

بسم الله الرحمن الرحیم.

امروز روز آغازامامت حضرت حجت (علیه السلام) است؛ امام زمانی که گر چه در غیبت بسر می‌برد، ولی ازحال شیعیانش باخبر است و آنها را باذن الله از بلاها و سختی‌ها نگه می‌دارد؛ البته ما هم باید متقابلاً این لطف امام زمان را پاسخ دهیم.

لطف امام زمان به ما
امام مهدی (علیه السلام) می‌فرماید: «إِنّا غَیْرُ مُهْمِلینَ لِمُراعاتِکُمْ، وَلا ناسینَ لِذَکْرِکُمْ، وَلَوْلا ذلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ الَّلأْواءُ وَاصْطَلَمَکُمُ الاْعْداءُ» [1]

ترجمه: ما در رسیدگى و سرپرستى شما کوتاهى و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبرده ایم که اگر جز این بود، دشوارى ها و مصیبت ها بر شما فرود مى آمد و دشمنان، شما را ریشه کن مى نمودند.

اگر ما لطف خدا را که توسط حضرت حجت  در زمان جنگ تحمیلی بر ملت ایران نثار شد و باعث پیروزی ایران علیرغم هجمه‌های بسیار سنگین شد، در نظربگیریم، متوجه می‌شویم که چه نصرت بزرگی نصیب ما شد وگرنه با حساب و کتاب ظاهری، با آنهمه کمک‌های که به صدام می‌شد، نباید ما پیروز می‌شدیم و لطف‌های بسیار دیگری که در طول سالیان بعد نصیب ایران شده است؛ مثل گدشتن از فتنه هشتاد وهشت و...

وظیفه ما
اولین وظیفه‌ای که شاید در ابتدا به ذهن برسد، دعا برای ظهور است. حضرت حجت (علیه السلام) می‌فرماید: «أَکْثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ، فإِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُمْ» [2]

ترجمه: براى شتاب در گشایش حقیقى و کامل، بسیار دعا کنید; زیرا، همانا، فَرَج شما در آن است.

ولی بغیر از دعا کردن، پایبندی به سخنان خدا و اهلبیت نیز  باید در زندگی ما نمود داشته باشد .




یکی از بزرگ‌ترین عبادات نماز است که امام مهدی (علیه السلام) در این باره می‌فرماید: «فَمَا أَرْغَمَ أَنْفَ‏ الشَّیْطَانِ‏ أَفْضَلُ مِنَ الصَّلَاةِ فَصَلِّهَا» [3]

ترجمه: هیچ چیز مانند نماز، بینی انسان را به خاک نمی‌مالد؛ پس نماز بخوان و بینی شیطان را به خاک بمال.

در حدیثی دیگر از امام زمان در باره وظایف شیعیان آمده است:  «همانا، کسى که در حقوق برادران دینى تو، حریم الهى را نگه دارد و حقوق مالى اى را که بر گردن دارد، به مستحقش برساند، از فتنه اى که انسان را به راه باطل مىکشاند، و از محنت هاى تاریکى که سایه بر آن افکنده، ایمن خواهد بود، و کسى که بخل ورزد و از نعمت هایى که ایزد، به عاریت، در اختیار او گذاشته است، به مستحقش ندهد، در دنیا و آخرت زیانکار خواهد بود.» [4]

ان‌شاءالله با اهتمام به دستورات خدای بزرگ و دعا برای سلامتی امام زمان، روز به روز بر معرفت خود به آن امام غائب ازنظر، اضافه کنیم.

پی‌نوشتها
1ـــ احتجاج، ج2، ص497
2ــ کمال الدین، ج2، ص485
3ــ همان، ص420
4ــ احتجاج(طبرسی)، ج2، ص499
 

کلمات کلیدی: امام زمان (عج)، شیعیان، نماز، ادایحقوق برادران، دعای فرج

خورشید پشت ابر

بسم الله الرحمن الرحیم.

بعد از شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) نوبت به امامت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) رسید؛ امامی که الان در غیبت بسر می‌برد، ولی مانند خورشید پشت ابر لطف، نورفشانی می‌کند؛ امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) دراین باره می‌فرماید: «أَمّا وَجْهُ الاْنْتِفاعِ بی فی غَیْبَتی فَکَالاْنْتِفاعِ بِالشَّمْسِ إِذا غَیَّبَتْها عَنِ الاْبْصارِ السَّحابُ.» [1]


 ترجمه: امّا چگونگى استفاده از من در غیبتم، همانند استفاده از خورشید است هنگامى که ابرها آن را از دیدگان پنهان نگاه دارد.

حالا ما چقدر از این خورشید پشت ابر استفاده می‌کنیم؟ خدا می‌داند.

ولی یک نکته را باید از یاد نبریم که بدون عمل به احکام خدا و دستورات اهلبیت (علیهم السلام) نمی توان از این خورشید پشت ابر استفاده کرد.

پی‌نوشتها
1ـــ کمال الدین، ابن بابویه، ج2، ص485

کلمات کلیدی: غیبت، امام زمان (عج)، خورشید پشت ابر

بهترین برادران

بسم الله الرحمن الرحیم

گر چه دراین دوره دیگر آن برادری مطلوب، کمرنگ شده، ولی بازهم ازاین برادران کم نیستند؛ امام حسن عسکری (علیه السلام) می‌فرماید: «خَیْرُ إِخْوانِکَ مَنْ نَسِىَ ذَنْبَکَ وَ ذَکَرَ إِحْسانَکَ إِلَیْهِ.» [1]

ترجمه: بهترین برادران تو کسى است که خطایت را نادیده گیرد و احسانت را یادآور شود.

غالب انسان‌ها نسبت به رفقایشان اینگونه هستند که اگر رفیقشان در مورد آنها اشتباهی کرد، چشم پوشی کرده، ولی تا دیگران کوچکترین اشتباهی در مورد آنها انجام دهند، داد و بیداد به راه انداخته و ...


 در حالی که حضرت علی می‌فرماید: «مَنْ وَعَظَ أَخاهُ سِرًّا فَقَدْ زانَهُ، وَ مَنْ وَعَظَهُ عَلانِیَةً فَقَدْ شانَهُ.» [2]

هر که در نهان، برادر خود را پند دهد او را آراسته، و هر که آشکارا برادرش را پند دهد او را کاسته است.


پیام این دو حدیث این است که اولاً انسان در مقابل خطا و اشتباه دیگران (ازاو غیبتی کرده‌اند و...) آستانه تحملش را بالاببرد، و دوماً، انسان اگر هم خواست اشتباه دیگران را به آنها بگوید، بی‌گدار به آب نزند و آبروی آنها را پیش همه نبرد.

خدا همه ما را در بجا آوردن این احادیث، یاری کند.

پی‌نوشتها
1ــ أعلام الدین فی صفات المؤمنین ، دیلمی ، ص313
2ـــ همان، ص179



کلمات کلیدی: امام حسسن عسکری (ع)، بهترین برادران، خطا و اشتباه،

عرت مومنان دربی‌نیازی از دیگران

موضوع بی‌نیازی انسان و خود را بی‌نیاز نشان دادن، یکی از امور پسندیده عقلی و شرعی است؛ مخصوصاً در جامعه پیچیده امروزی که بعضی نقطه ضعفها اسباب دردسر می‌شوند؛  اهلبیت ما به این موضوع توجه کرده و مؤمنان را از این کار بازداشته‌اند؛ امام حسن عسکری (علیه السلام) که در آستانه شهادتش هستیم، در حدیثی در این مورد بیان می‌کند: «ما أَقْبَحَ بِالْمُؤْمِنِ أَنْ تَکُونَ لَهُ رَغْبَةٌ تُذِلُّهُ[1] چه زشت است براى مؤمن، دلبستگى به چیزى که او را خوار دارد.»

بی‌نیازی، حاصل رفتار حساب شده مؤمن
چنانکه در بالا هم گفته شد، شخص مؤمن و مسلمان، نباید به این و آن رجوع کرده و در پی رفع نیازش باشد (در همه زمینه‌ها، ولی غالباً هر گاه سخن از نیاز انسان‌ می‌شود، نیاز مالی بیشتر به ذهن می‌رسد) بلکه باید با قناعت و مناعت طبع خود، شخصیت موجهی را  از خود به نمایش بگذارد.

چه بسا انسان با قرض گرفتن پول از این و آن، انگشت نما شود؛ چنانکه حضرت علی (علیه السلام) می‌فرماید: «اِیّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّةٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّةٌ بِاللَّیلِ وَ قَضاءٌ فِى الدُّنْیا وَ قَضاءٌ فِى الآْخِرَةِ [2] زیر بار بدهى نروید زیرا بدهکارى، خوارى روز و اندوه شب است و در دنیا و آخرت، عواقب دارد.»


نکته:  لازم به ذکر است گر چه قرض دادن به دیگران، هم از لحاظ شرعی و هم عقلی پسندیده است، ولی قرض گرفتن، الا در موارد ضرورت و نیاز، مورد پسند نیست، عواقب قرض گرفتن و مشکلات حاصل از آن را کم و بیش در زندگی خود یا اطرافیان خود دیده‌ایم؛ خلق و خوی انسان را تنگ می‌کند، اعتماد بنفس انسان را پایین می‌آورد و...

حتی احادیث اهلبیت (علیهم السلام) پا را از این هم فراتر نهاده و فرموده‌اند که مؤمن کار اشتباهی نکند که به معذرت‌ خواهی او منتهی شود؛ چنانکه در حدیثی مشابه حدیثِ فوق که از امام حسن عسکری (علیه السلام) بود، امام صادق (علیه السلام) در پاسخ راوی که مصداق خواری مؤمن را پرسیده بود، می‌فرماید: «یَدخُلُ فیما یَعتَذِرُ مِنهُ[3] دست به کارى بزند که موجب عذرخواهى شود.»

نکته مهم: البته عدم معذرت‌خواهی مؤمن در حدیث فوق، به معنی غرور بیجا و عدم مسؤلیت‌پذیری شخص مؤمن و مسلمان نیست، بلکه تدبیر و رفتار همراه با دقتِ مؤمن را می‌رساند که کاری نمی‌کند که کسی از او ایرادی (بجا) بگیرد و او مجبور به عذرخواهی شود؛ و گرنه شخص مؤمن و مسلمان، می‌بایست بخاطر تقوای الهی، مسؤلیت‌پذیری بیشتری داشته و در صورت اشتباه در کارش، آن را قبول کرده و در صورت لزوم عذرخواهی هم بکند.

رفع نیاز انسان، با مراجعه به اهلش
گفتیم که بنای اولیه مؤمن باید بر بی‌نیازی و مناعت طبع باشد، ولی در صورت نیازمندی خود (قرض و ...) شایسته است به افرادی دیندار و جوانمرد، مراجعه کند.

امام حسین (علیه السلام) در همین مورد می‌فرماید: «لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثة: إلـى ذِى دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب [3] جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.»

چه بسا در جامعه متأسفانه آدمهایی باشند که انسان برای رفع نیازش (در هر زمینه) به آنها رجوع کند، ولی آنها، انسان‌ را در دام‌های خطرناک انداخته و زندگی انسان را تباه کنند؛ خیلی از جوانان معتاد، بر اثر رجوع کردن به انسان‌های نامطمئن (که پولدار بوده) زندگی خود را بر باد داده‌اند؛ مثال‌ در این باره فراوان است.

نکته قابل تأمل: تمام مطالب فوق، در زمینه بی‌نیازی کشورهای اسلامی (مخصوصاً کشور خودمان) از کشورهای دیگر، نیز صدق می‌کند.

پی‌نوشتها
[1]. الکافی، کلینى، محمد بن یعقوب‏، ناشر: دار الکتب الإسلامیة، سال چاپ: 1407 ق‏، ج‏2 ، ص320 .
[2]. همان، ج 5، ص 95.
[3]. مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، طبرسى، على بن حسن‏، ناشر: المکتبة الحیدریة، سال چاپ: 1385 ق، ص5.
[4]. تحف العقول‏، ابن شعبه حرانى، حسن بن على‏، ناشر: جامعه مدرسین‏، سال چاپ: 1404 ق‏، ص 247.

کلمات کلیدی: امام حسن عسکری (ع)، بی‌نیازی مؤمن، خواری

داشتن این همسایه بلای کمرشکن است

بسم الله الرحمن الرحیم.


یک ضرب المثلی هست که می‌گوید: اگر ندیدی، نگو و اگر دیدی بپوش، یعنی اگر عیب مردم را حتی اگر دیدی، سعی در پوشاندن آنها داشته باش؛ اما انسان‌هایی هستند که تا عیبی و ایرادی از آدم ببینند، گویا سوژه مورد نظر خود را پیدا کردند و...، خدا نکند این گونه انسان‌ها همسایه آدم باشند که دیگر هیچ...، امام حسن عسکری (علیه السلام) که هشت ربیع الاول مصادف با شهادت آن حضرت است، می‌فرماید: «مِنَ الْفَواقِرِ الَّتى تَقْصِمُ الظَّهْرَ جارٌ إِنْ رَأى حَسَنَةً أَطْفَأَها وَ إِنْ رَأى سَیِّئَةً أَفْشاها.» [1]

ترجمه: از بلاهاى کمرشکن، همسایه اى است که اگر کردار خوبى را بیند نهانش سازد و اگر کردار بدى را بیند آشکارش نماید.

در دین ما بر این نکته تأکید شده که آنچه برای خود دوست داری، برای دیگران هم داشته باش و آنچه برای خودت نمی‌خواهی، برای دیگران هم نخواه. [2]

اگر اینگونه افراد، خود را جای دیگران قرار دهند، متوجه می‌شوند که باید در رفتار خود تجدید نظر کنند.

متوجه می‌شوند که خودشان دوست ندارند کسی حتی بدیهای آنها را بگوید، چه برسد به اینکه کسی خوبیهای آنها را کتمان کند

خدا نکند که ما اینگونه همسایه‌هایی داشته باشیم و یا خدا ناکرده اینگونه همسایه‌هایی باشیم.


پی‌نوشتها
1ــ تحف العقول، ص487.
2ــ ـ منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (خوئى) ،ج‏21، ص 547 .


کلمات کلیدی: امام حسن عسکری (علیه السلام)، همسایه، بلا

از اول هم ، این بدعهدی تقریبا معلوم بود

بسم الله الرحمن الرحیم.

دوستی می‌گفت: روزهای اول بحث توافق ایران و طرفهای غربی، بنده گوشه دفترم نوشتم «خدا بخیر کند». حالا بعد از یکسال واندی از توافق برجام، آنچه که معلوم بود، معلوم‌تر شد؛ ما به کسانی دل خوش کرده بودیم، که... «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی‏ وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ تُلْقُونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الْحَق‏» [1]


ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده‏ اید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید! شما نسبت به آنان اظهار محبت مى‏کنید، در حالى که آنها به آنچه از حق براى شما آمده کافر شده ‏اند.

آنها از اول، هم می‌گفتند که تحریمها را بر نمی داریم و اگر هم برداریم، دوباره می‌شود تمدیدشان کرد (حق لغو تحریم‌های ما را به رسمیت نمی‌شناختند، چه برسد به فرهنگ و دین و این امورات ما)، و ما مدام به خودمان دلخوشی می‌دادیم که ان‌شاءالله اینطور نیست.

حالا هر چه بود گذشت و باید با همدلی وهمفکری، در فکر برخورد مناسب با این قضیه باشیم.

ان‌شاءالله که این بحران را هم بخیر و خوشی پشت سر بگذاریم.

پی‌نوشتها
1ــ آیه یک ممتحنه.


کلمات کلیدی: برجام، تمدید تحریم‌ها، توافق