اولویت صله رحم

بسم الله الرحمن الرحیم

استادی سر کلاس داشت از صله رحم بحث می کرد. در ادامه حرفهایش از کسانی گفت که به علت مشغله کاری و مسائلی از این دست، کمتر فرصت سر زدن به والدین را دارند. می گفت: به یک نفر از آشناها که این وضعیت را داشت گفتم: مادرت از دست تو شاکی است چرا به او سر نمی زنی؟ گفت: بابا دو سه روز پیش مقداری قند و شکر و این چیزها برایش فرستادم ، گفتم: این مهم است ولی همه که این چیزها نیست. کارهای دیگری هم هست مثل ابراز عواطف نسبت به والدین و انجام کارهای والدین و...
  
طبق احادیث معصومین (علیهم السلام) یکی از خصلتهای اخلاقی، ایجاد رابطه با کسیست که با ما قطع رابطه کرده است.

و«وَ  َقَد سُئِلَ عَن مَکارِمِ الخلاقِ: ... وَصِلَةُ مَن قَطَعَکَ» [1]

از امام صادق (علیه السلام) در باره مکارم اخلاق پرسیدند، فرمود: ... ایجاد رابطه باکسی که با توقطع رابطه کرده است»

بجاست که یکبار دیگر حدیث را مرور کنیم: ایجاد رابطه با کسی که با تو (انسان) قطع رابطه کرده است.

این مرور نمودن حدیث بیشتر بدرد کسانی باید بخورد که ادعا می کنند انسان باید اخلاق داشته باشد و ...؛ ولی با آن کسی اخلاقشان خوب است که اخلاقشان خوب باشد مثل دوستان و ...، اما وقتی با کسی سوءتفاهمی پیش بیاید شاید الفبای اخلاق را هم رعایت نکنند.

به بحث اصلی برگردیم. پیام حدیث این است: با همه انسانهایی که با شما سرسنگین هستند؛ سعی کنید با مرام خوب با آنها ارتباط برقرار کنید، حالا اگر
طرف مقابل ما فامیل و خویشاوندان باشد که  به طریق اولویت باید در ایجاد رابطه بکوشیم.

حالا اگر طرف مقابل انسان، والدین انسان باشند که اکثرا علاقه مند و دلسوز بچه هایشان هستند؛ بحث به طور کلا فرق می کند و ایجاد رابطه و صله رحم با آنها از اولویت کارهای یک انسان باید باشد.

   

    1ــ منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خویی) ج6 ، ص218

برای مطالعه در مورد فواید نیکی به والدین، کلیک کنید

والدین محور صله رحم

بسم الله الرحمن الرحیم


داخل اتوبوس بودم و به طرف خانه می آمدم. حرف دو نفر توجهم را به خود جلب کرد. یکی داشت با حرارت خاصی از ارزش پدر و مادر حرف میزد، طوری که انسان لذت می برد. می گفت: من هر وقت به خانه پدریم سرمی زنم، انگار خون تازه ای در رگهای من به جوش و خروش می آید. خلاصه تا وقتی که پیاده شد از ارزش والدین سخن می گفت.

می دانیم که در راس هرم صله رحم، پدر و مادر قرار دارند. هر چه بتوانیم این کانون را بیشتر مورد توجه قرار  دهیم؛ جدای از اجر و ثواب این کار، در امورات دنیایی هم پایگاه محکم و مطمئنی خواهیم داشت.

خداوند در باره احترام و احسان (صله رحم) به والدین و فامیل می فرماید: «وَ إِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنىِ إِسْرَ ءِیلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَ ذِى الْقُرْبىَ‏ وَ الْیَتَامَى‏ وَ الْمَسَاکِینِ وَ قُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا» قسمتی از آیه83 بقره

ترجمه آیه: و (به یاد آرید) هنگامى که از بنى اسرائیل پیمان گرفتیم که هرگز جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشان و یتیمان و مسکینان نیکى کنید و با مردم به زبان خوش سخن گویید.

در این آیه بعد از پرستش خدا به احترام و احسان به والدین (راس هرم صله رحم) و سپس فامیل و سپس همه مردم اشاره شده است.

معمولا کسانی که به والدین خود توجهی نداشته (صله رحم نسبت به آنها) به طریق اولویت، توجه به دیگران ندارند، و اگر هم داشته باشند بخاطر منفعت و رفیق بازی است. ما دو برادر را در نظر بگیریم که هر یک خانواده مستقل دارند و با هم دوستند، ولی چون یکی از آنها با والدین خود، خدای ناکرده رابطه اش شکراب است؛ در ایامی مثل عید و امثال عید، که آن برادر دیگر به دیدار والدین می آید؛ او نمی آید و خود را از دیدار برادر هم محروم می کند. خانواده های سنتی که بین برادران و خواهران و دیگر اعضا، صمیمیت بیشتری بود؛ بخاطر توجه به نقش محوری والدین بود. 

در زمان ما هم گر چه دیگر آن صله رحمهای خانوادگی (با توجه به نقش والدین) کمرنگ شده است؛ ولی باز هم خانواده هایی هستند که همان رویه را کم و بیش ادامه دهند.

سخن آخر اینکه: یکی از عوامل سست شدن صله رحم در بین جامعه، کمرنگ شدن نقش والدین به عنوان کانون محوری صله رحم است.

برای مطالعه در مورد احترام به والدین (کانون صله رحم)، کلیک کنید