علاقه هایمان، وجدانمان را نبرد

بسم الله الرحمن الرحیم

سالها پیش که در کاشان درس طلبگی می خواندم و در حجره بودم؛ یکروز در صف نانوایی با یک نفر مشغول بحث شدیم، این آقا از وجود رشوه و پارتی بازی و این جور مسائل، در کشور گله داشت و حرف می زد. بحث به " هر کسی فامیل خودش را سر کار می برد"رسید،  به او گفتم: شما چکاره ای؟ گفت: مدیر کارخانه قالی (کارخانه فرش در آن حوالی زیاد است) گفتم: اگر تو برادرت بخواهد وارد آن کارخانه شود و یکنفر دیگر هم متقاضی شود (حتی اگر برادر انسان در موقعیت پایینتری باشد)؛ پارتی بازی نمی کنی؟ جوابش معلوم بود گفت: نمی شود برادر را رد کرد و...، خلاصه یک چیزهایی را قبول داشت.

 شاید در وهله اول از پارتی بازی، پرداخت زیرمیزی به ذهن بیاید ولی امکان دارد اینگونه هم نباشد. انسان، برادرش، دوستش، فامیلش را به مقصود می رساند تا او هم متقابلا برایش کاری انجام دهد، مثلا برادر انسان معلم است و می تواند نمره بچه برادرش را بالا ببرد و غیره، و زمانی هم هیچی در میان نیست الا دوست داشتن و برادری و غیره

خداوند می فرماید: «یَأَیهُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تُلْهِکمُ‏ أَمْوَالُکُمْ وَ لَا أَوْلَادُکُمْ عَن ذِکْرِ اللَّهِ وَ مَن یَفْعَلْ ذَالِکَ فَأُوْلَئکَ هُمُ الْخَاسِرُون» آیه 9 منافقون

ترجمه آیه: اى اهل ایمان، مبادا هرگز مال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل سازند، و البته کسانى که به امور دنیا از یاد خدا غافل شوند آنها به حقیقت زیانکاران عالمند.

منظور از مال و فرزندان، دوست داشتن مال و فرزندان است. همانطور که باید مواظب بود دوست داشتن فرزند، ما را از ذکر خدا داشتن (از دایره عدالت و وجدان) بیرون نبرد، دوست داشتن فک و فامیل و دوستان و آشنایان هم همین است.
خلاصه، پیام قرآن این است که مواظب باشید دوست داشتنهایتان، شما را از مسیر وجدان (که یکی  از آنها وجدان کاریست) بیرون نبرد.
ممکن است در اداره ای، سازمانی، مدرسه ای، بین اشتباه فامیل و آشنا ، و اشتباه دیگری  (که او هم همکار ماست) تفاوت قائل شویم، در اینجا ما وجدان کاری را رعایت نکرده ایم.
در یک مزرعه، یک کارگاه، در یک پروژه ساختمانی ــ که بحث درآمد و مزایا هم در میان  است ــ رفیق انسان خوب کار نمی کند، به او چندان کاری ندارد ولی بر سر دیگران مدام غر می زند.


سخن آخر اینکه باید مواظب مورد علاقه هایمان (فامیل و خویشاوند) باشیم تا در مقام گزینش با دیگران (همکاران دیگر) گرفتار بی عدالتی و بی وجدانی نشویم.